Powiat Działdowski

Znajdujący się na terenie Zielonych Płuc Polski powiat działdowski jest jednym z bardziej atrakcyjnych przyrodniczo terenów w Polsce. Leży on w zlewiskach rzeki Wel oraz Wkry. Dorzecza malowniczo meandrujących rzek urozmaicają licznie występujące jeziora – przeważnie rynnowe. Największym z nich jest jezioro Rumian (298,04 ha). Powierzchnię ponad 100 ha mają ponadto jeziora: Tarczyńskie (170,01 ha), Lidzbarskie (130,35 ha) i Grądy (129,77 ha). Jeziora te wraz z rzeką Wel stanowią bardzo atrakcyjny szlak turystyki kajakowej.

Bogactwem tego regionu jest urozmaicona rzeźba terenu oraz różnorodność fauny i flory. Prawną ochroną objęte jest ok. 41,5% powierzchni powiatu (ok. 40 tys. ha). Warto także podkreślić, że na terenie powiatu znajduje się 91 pomników przyrody, głównie drzew oraz głazów narzutowych. W celu zapewnienia formalno – prawnychi organizacyjnych warunków dla aktywnej ochrony walorów przyrodniczychi krajobrazowych utworzono 2 parki krajobrazowe: w 1990 r. Górznieńsko – Lidzbarski, a w 1995 r. Welski Park Krajobrazowy. WPK obejmuje obszar ponad 24 tys. ha, natomiast GLPK ok. 27 tys. ha, z tego na terenie powiatu działdowskiego znajduje się odpowiednio 20,5 tys. ha należące do WPK oraz 8,6 tys. ha GLPK. Obszary parków wyróżniają się głównie wysokim stopniem naturalności ekosystemów wodnych i torfowiskowych, dużym udziałem chronionych i reliktowych gatunków flory oraz bogatą i interesującą fauną kręgowców, szczególnie ryb i ptaków. Stwierdzono występowanie na nich ponad 950 gatunków roślin naczyniowych, 270 gatunków kręgowców oraz 280 gatunków bezkręgowców.

Oprócz atrakcyjności przyrodniczej i krajobrazowej parki posiadają wysokie walory kulturowe. Na ich terenie znajdują się liczne obiekty dziedzictwa kulturowego, takie jak zabytki budownictwa drewnianego: dwory, chaty wiejskie, stare kościoły, kapliczki, krzyże przydrożne, młyny wodne, a także stanowiska archeologiczne i miejsca pamięci narodowej. Występujące na terenie parków liczne jeziora są doskonałym miejscem do obserwacji przyrody, a ich dobrze rozwinięta linia brzegowa z dużą liczbą zatok i półwyspów stanowi idealne miejsce wypoczynku. Atrakcją dla turystów pragnących wypocząć na łonie natury są piesze, rowerowe i konne wycieczki wyznaczonymi szlakami turystycznymi, prowadzącymi przez najpiękniejsze tereny parków ze stanowiskami roślin rzadkich i chronionych. Na szlakach znajdują się punkty widokowe ułatwiające obserwację przyrody, tablice informacyjne przybliżające faunę i florę powiatu oraz aspekty związane z ekologią, a także infrastruktura turystyczna (wiaty, stoły i ławy) umożliwiająca wygodny odpoczynek.

Niezwykle interesujące zasoby przyrodniczo-krajobrazowe obydwu parków zdecydowały o wykorzystaniu ich obszarów, jako bazy dydaktycznej dla edukacji przyrodniczej i ekologicznej. Na znajdujących się na terenie powiatu licznych ścieżkach przyrodniczo-dydaktycznych, w salach edukacyjnych wyposażonych w sprzęt multimedialny, a także w muzeum przyrody, pracownicy zarówno Welskiego, jak i Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego, a także Nadleśnictw Dwukoły i Lidzbark, Działdowskiego Centrum Edukacji Ekologicznej, Ośrodka Edukacji Ekologicznej “Wilga” oraz Ośrodka Edukacji Przyrodniczej “Ekoczar” prowadzą zajęcia dla dzieci i młodzieży z różnych regionów Polski, przybliżające im istotne aspekty życia w zgodzie z przyrodą.W siedzibach parków często prowadzone są także takie programy jak: Ferie z przyrodą, Lato w parku, warsztaty ekologiczne, czy też spotkania klubów ekologicznych, których celem jest nie tylko organizowanie atrakcyjnego sposobu spędzanie wolnego czasu, ale przede wszystkim kształcenie młodych ekologów. W celu popularyzacji ochrony przyrody organizowane są również festyny ekologiczne, imprezy z okazji Dni Ziemi, sprzątanie świata, a także wspólne sadzenie lasów. Z przyjemnością szczególnie dzieci i młodzież biorą także udział w grach i zabawach oraz konkursach mających na celu poszerzanie wiedzy przyrodniczo-ekologicznej.