16 lutego br. w Gdańsku, w siedzibie IPN, z inicjatywy dyrektora Oddziału Gdańskiego Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku dra Pawła Nawrota, miało miejsce spotkanie dotyczące możliwości budowy przez instytut cmentarza pomordowanych z obozu Soldau w lesie niedaleko Białut.
Miejsce wyznaczone na budowę cmentarza (MO)
Wzięli w nim udział:
- Adam Siwek – Dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN
- Urszula Jędrychowska – zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej
w Warmińsko-Mazurskim Urzędzie Wojewódzkim w Olsztynie - Emilia Orzoł – pracownik bezpośrednio realizujący zadania z zakresu nadzoru nad grobami i cmentarzami wojennymi w województwie warmińsko-mazurskim
- Robert Idem – prof. Politechniki Gdańskiej, kierownik katedry Wydziału Architektury
- Agnieszka Gębczyńska-Janowicz – prof. Politechniki Gdańskiej, kierownik katedry Wydziału Architektury
- Sebastian Cichocki – Wójt Gminy Iłowo-Osada – zdalnie
- Wojciech Matuszak – zastępca do spraw gospodarki leśnej w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie
- Wojciech Abramczyk – Naczelnik Wydziału Zarządzania Zasobami Leśnymi w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie
- Jaromir Skrzypecki – Nadleśniczy Nadleśnictwa Dwukoły
- Tomasz Jankowski – prokurator, Naczelnik Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku – zdalnie
- Katarzyna Lisiecka – Naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Gdańsku
- Marlena Perzyńska – Naczelnik Wydziału Edukacji, Zdrowia, Kultury, Sportu i Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi Starostwa Powiatowego w Działdowie
- Lidia Nyga-Skwara – Sekretarz Powiatu w Starostwie Powiatowym w Działdowie
Spotkanie wiązało się również z możliwością wpisania ww. miejsca spoczynku ofiar zbrodni niemieckich w lesie niedaleko Białut do ewidencji cmentarzy wojennych.
Miejsce, w którym palono zwłoki pomordowanych (KCh)
W związku z przeprowadzonymi rozmowami został ustalony wstępny harmonogram działań, który przedstawia się następująco:
- 8-20.05.2023 r. – prace ekshumacyjne prowadzone przez Oddziałową Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku (w przypadku odkrycia większej ilości szczątków lub konieczności rozszerzenia prac na większym terenie istnieje możliwość przedłużenia prac na miesiąc czerwiec, lipiec 2023 r.);
- okres od zakończenia prac ekshumacyjnych do rozpoczęcia roku akademickiego – opracowanie założeń do regulaminu konkursu w oparciu o ustalenia śledztwa i wyniki prac archeologicznych, a także przygotowanie formalnych podstaw współpracy między PG i IPN (porozumienie);
- październik-grudzień 2023 r. – przeprowadzenie konkursu studenckiego na najlepszy projekt budowy cmentarza wojennego przez Politechnikę Gdańską wspólnie z IPN Oddział w Gdańsku;
- styczeń-kwiecień 2024 r. – praca nad projektem budowy cmentarza;
- maj-czerwiec 2024 r. – czynności związane z przetargiem na budowę cmentarza – wyłonienie wykonawcy;
- lipiec-październik 2024 r. – budowa cmentarza i upamiętnienia.
Należy dodać, że w 2019 r. oraz w 2022 r. wykonane zostały w tym lesie prace archeologiczne i na ich podstawie określono, że znajduje się tu 17,5 t prochów ludzkich. Poniżej materiał z konferencji prasowej z 2022 r.:
https://www.youtube.com/live/dh0aFVXQdtk?feature=share
BP
Powiat Działdowski
