Powiat Działdowski
Ekologiczny Związek Gmin „Działdowszczyzna” powstał w 1997 r. na mocy uchwał rad pięciu gmin z terenu powiatu działdowskiego, a został zarejestrowany 24 lutego 1998 r. w rejestrze związków międzygminnych prowadzonym przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych – pozycja nr 176. Działa on na podstawie ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym i Statutu Związku, który wszedł w życie 12 marca 1998 r., czyli w dniu ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Ciechanowskiego. Od 1 stycznia 2004 r. w jego skład wchodzą wszystkie gminy z terenu naszego powiatu. Aktualnie jego członkami są: gmina miejska Działdowo, gmina miejsko – wiejska Lidzbark oraz gminy: Działdowo, Iłowo – Osada, Płośnica, Rybno, a także Kozłowo, Janowiec Kościelny, Grodziczno i Miasto Lubawa. Związek działa na obszarze całego powiatu działdowskiego oraz części powiatu nidzickiego, iławskiego i nowomiejskiego, czyli na terenie o łącznej powierzchni 1526 km2, który jest zamieszkiwany przez ok. 94 tys. mieszkańców. Realizuje on działania związane z ekologią i ochroną środowiska wykorzystując środki własne oraz pozyskane fundusze zewnętrzne, głównie z Unii Europejskiej.
Głównymi celami Związku są:
EZG „Działdowszczyzna” reprezentuje interesy i wykonuje zadania zrzeszonych gmin w zakresie dotyczącym:
Przyjęty i realizowany przez Ekologiczny Związek Gmin „Działdowszczyzna” program ochrony środowiska i wdrażanie metod ekorozwoju wynikają ze strategii rozwoju należących do niego gmin, powiatu i województwa, a także z wojewódzkiego i powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami. EZG aktywnie działa na terenie powiatu działdowskiego w sferze realizacji zadań wynikających z Krajowego Programu Gospodarki Odpadami. Za swoje osiągnięcia Związek został wielokrotnie wyróżniony i nagrodzony wieloma dyplomami i nagrodami finansowymi.
Związek aktywnie realizuje projekt, który ma na celu wprowadzenie na terenie jego działania nowoczesnego systemu postępowania z odpadami zgodnego ze standardami obowiązującymi w Unii Europejskiej i nowym systemem prawnym w zakresie ochrony środowiska w Polsce. Program ten jest realizowany przez:
Pierwszym zadaniem Związku była budowa składowiska odpadów komunalnych, które spełniałoby wymogi ochrony środowiska dla tego typu obiektów. W 1998 r. w Zakrzewie na obszarze 5 ha powstał nowoczesny obiekt, złożony z jednej kwatery o pojemności 70.000m3, zbiornika odcieków i pełnej infrastruktury wodnej, elektrycznej i drogowej. Składowisko to zostało zakwalifikowanew planie wojewódzkim jako rejonowe. Inwestycję tą zrealizowano ze środków własnych członków Związku. Natomiast w 2006 r. nastąpiła rozbudowa i modernizacja składowiska odpadów w Zakrzewie. Oddano wtedy do użytkowania kolejną kwaterę o pojemności 60.500 m3.
W 2004 r. Związek wybudował składowisko odpadów komunalnych w Ciechanówku na terenie gminy Lidzbark, składające się z jednej kwatery o pojemności 72.000 m3 z pełną infrastrukturą oraz zrekultywował stary obiekt. Inwestycja ta uzyskała dofinansowanie w wysokości 50 % z Programu SAPARD.
W 2000 r. Związek podjął się realizacji projektu polegającego na organizacji selektywnej zbiórki odpadów komunalnych u źródła, którego wdrażanie podzielono na następujące etapy:
Etap I: w latach 2000 – 2001 przeprowadzono wśród ogółu społeczeństwa,ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży, kampanię informacyjno – szkoleniową rozpowszechniającą ideę selektywnej zbiórki odpadów u źródła,
Etap II: w latach 2002 – 2004 przystąpiono do zakupu specjalistycznych pojemników i worków do selektywnej zbiórki oraz niezbędnego wyposażenia sortowni odpadów segregowanych w Kurkach. W tym czasie zorganizowano sieć recyklerów, z którymi współpracuje Związek i podjęto współpracę z organizacjami zajmującymi się odzyskiem odpadów takimi jak REKOPOL i REBA z Warszawy.
System oparty jest na kolorowych workach 120 l do segregacji papieru i plastiku, 80 l do segregacji szkła oraz pojemnikach specjalistycznych 120 l do plastiku, szkła i papieru w zabudowie jednorodzinnej na terenie miast i obszarów wiejskich. W zabudowie wielorodzinnej i miejscach publicznych segregacja jest prowadzona w kolorowych pojemnikach 1100 l. W ramach programu zbierane są: szkło, papier, opakowania z plastiku, kartoniki po płynnej żywności oraz baterie i akumulatorki małogabarytowe.
W 2003 r. Ekologiczny Związek Gmin „Działdowszczyzna” wdrożył program selektywnej zbiórki baterii i akumulatorków małogabarytowych zawierających substancje niebezpieczne. W celu efektywnej realizacji założeń ww. programu we wrześniu 2003 r. podpisano umowę o współpracy z Organizacją Odzysku REBA w Warszawie. Programem tym objęto wszystkie placówki oświatowe powiatu działdowskiego, instytucje użyteczności publicznej oraz placówki handlowe oferujące sprzęt AGD i RTV. Natomiast w 2004 r. EZG „Działdowszczyzna” wdrożył program pilotażowy zbiórki bioodpadów.
Z kolei 1 października 2006 r. utworzył na terenie składowisk odpadów komunalnych w Zakrzewie i w Ciechanówku 2 punkty zbiórki zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego od mieszkańców. Następnie od 2007 r. wdrożył program zbiórki przeterminowanych leków. W aptekach i punktach aptecznych rozstawiono specjalistyczne pojemniki, do których można wrzucać przeterminowane leki.
Ekologiczny Związek Gmin „Działdowszczyzna” zamierza modernizować i rozwijać istniejącą infrastrukturę w zakresie selektywnej zbiórki odpadów, wzbogacając ją o nową sortownię odpadów, zakłady demontażu odpadów wielkogabarytowych, gruzowania odpadów budowlanych i odzysku drewna oraz skład odpadów azbestowych.
Kolejnym projektem zrealizowanym przez EZG było wybudowanie Kompostowni Osadów Ściekowych i Odpadów Organicznych w Zakrzewie. W 2002 r. oddano do użytku kompostownię, która przetwarza osad powstający w oczyszczalniach ścieków w produkt w postaci substratu humusowego, który jest doskonałym składnikiem do przygotowania podłoży dla upraw warzywnych, kwiatowych, a także może być stosowany jako naturalny komponent organiczny w rolnictwie, sadownictwie, ogrodnictwie, a także przy zakładaniu terenów zielonych. Funkcjonowanie kompostowni oparte jest na polskiej technologii komorowo-pryzmowej „systemy dla ekologii” dr inż. Edwarda Wielanda z Akademii Rolniczej w Poznaniu. Kompostownia została sfinansowana ze środków własnych, dotacji PHARE PL 99 i Budżetu Państwa.
Zadaniem, które gminy powierzyły Związkowi w październiku 2003 r. było zmodernizowanie i przystosowanie do wymogów wynikających z członkostwa w UE, istniejącej w Jabłonowie zbiornicy padłych zwierząt. Po przeprowadzonej modernizacji, którą sfinansowały gminy przy udziale środków Powiatu Działdowskiego, rolnicy dysponują zbiornicą spełniającą wszelkie wymogi prawodawstwa krajowego i UE przewidzianego dla tego typu obiektów.
W zakresie edukacji ekologicznej Związek współpracuje z Działdowskim Centrum Edukacji Ekologicznej w celu popularyzacji i tworzenia systemów selektywnej zbiórki, segregacji i wykorzystania odpadów. EZG jest współorganizatorem akcji ekologicznych takich jak: „Wiosenne Sprzątanie Warmii i Mazur”, „Sprzątanie Świata”, „Festiwal Ekologiczny” promujących ideę życia w harmonii z naturą. Bierze też udział w kampanii informacyjno – edukacyjnej pt. „Zbierajmy zużyte baterie – chrońmy środowisko!”, realizowanej na terenie 77 miast i gmin w Polsce, która jest finansowana ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Kampania informacyjna zorganizowana jest przez Fundację Ekologik i Organizację Odzysku REBA.
Podstawowym celem działań edukacyjnych podejmowanych przez Związek jest budowanie wśród społeczeństwa, a w szczególności młodzieży świadomości, jak ważna w kontekście ochrony środowiska jest zbiórka i recykling odpadów. Ma to na celu podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa i przekazywanie praktycznej wiedzy z zakresu postępowania z odpadami, w tym odpadami niebezpiecznymi, takimi jakimi są np. zużyte baterie i akumulatory małogabarytowe. Pozwoli to na ochronę środowiska, a w konsekwencji zdrowia ludzi i zwierząt, przed szkodliwym działaniem np. wydostających się z baterii podczas rozkładu metali ciężkich i przedostawaniem się ich do gleby i wód.
